Het Franse stadje Riquewihr voldoet helemaal aan de hedendaagse wensen. Het vestinkje is schilderachtig, kleurrijk en vooral daardoor fotogeniek, want wie durft er tegenwoordig nog iets te doen zonder een Facebookmomentje vast te leggen en in vriendenkring te delen? Mijmerend liep ik rond in dit Elzasser plaatsje langs souvenierboutiques en weinstuben en ben ik erachter gekomen wat nu werkelijk het doel van vakantie is.
Uitgerekend
Uitgerekend op mijn verjaardag lopen we door de pittoreske straatjes van deze oude citadel in de Elzas, niet ver van de Rijngrens met Duitsland en de Franse stad Colmar. Google/Facebook verkeert nog steeds in de veronderstelling dat ik op 1 mei jarig ben. Dat is een hardnekkig misverstand, samen met het idee dat ik 101 ben.
Dit ondanks dat ik bijna al mijn persoonlijke gegevens heb gewist van FB. Het gaat ze namelijk geen ene sodemieter aan en ik wil evenmin ik dat ze dit samen met de info van miljarden anderen voor een habbekrats verpatsen aan welke overheid of andere commerciële instelling dan ook. Vandaar dat ik hun AI wat wijs gemaakt heb en dat was eigenlijk zo gepiept.
Daarom krijg ik van velen op 1 mei mijn verjaardagswensen en volgt een tweede stroom van gelukwensen op de dertiende.
Tja, het is een tijd van verwarring.
Toerisme
Mijn eerste toeristische ervaring deed ik op in Elspeet toen ik een jaar of elf was. We gingen een weekje op vakantie helemaal naar de Veluwe en woonden 7 dagen in een houten huisje in het bos. Ik kan me er weinig van herinneren. Wel dat mijn oom ons vervoerde van het Westland naar wat voor mij de andere kant van de wereld was. We propten ons in een populair autootje uit die tijd, een Simca 1000. Dat klinkt heel groot, maar was in het echt niet groter dan een kleine Mini Cooper. Ik snap nog steeds niet hoe wij samen met een voorraad eten en kleding daarin met zijn allen pasten. Misschien waren we dwergen in die tijd, ik weet het echt niet.
In ieder geval nam mijn moeder een kist aardappels mee op het dak(je) en zaten we met drie kinderen, waarvan ik de oudste was samen met pa en ma en mijn oom opgevouwen in dit wagentje. Op weg naar onze vakantiebestemming. Wat ik toen nog niet wist, was dat eigenlijk iedereen op vakantie moet. Doe je dat niet dan is er werkelijk iets aan de hand. Dan klopt er iets niet.
Daarbij komt dat er een taboe rust op het spreken over vakantie. Dat hoor je namelijk in positieve termen te doen. Een vakantie is een serieuze en moet bovenal een plezierige onderneming zijn, die meestal veel geld kost. Vandaar dat het niet eenvoudig valt om toe te geven dat een vakantie helemaal niet bevalt of dat je hieraan minder prettige ervaringen hebt overgehouden.
Dertien mei
Op dertien mei tuigen Mirjam en ik dus naar het schilderachtige stadje met de Frans-Duitse naam Riquewhir. De eerste indruk die je bevangt nadat je je auto buiten la ville gratis hebt geparkeerd, zoals het Hollanders betaamt, is dat je een Duits stadje met Fachwerkhuizen binnengaat. Op andere plekken ontdekten we later, moest je al gauw drie euro per twee uur betalen, dus de eerste winst hadden we snel binnen. Dat is ook zo’n dingetje. Vakanties zijn meestal extreem duur en tijdens die hoogtijdagen van vrije tijd proberen we overal zo goedkoop mogelijk weg te komen. Het is per slot van rekening crisis.
Je waant je hier zowel in Frankrijk als Duitsland. Dat merkten we direct toen we na een rit van meer dan twee uur, via de kortste maar langstdurende googlerit, aankwamen. Mijn koffieverslaving speelde me parten, vandaar dat we meteen een eetgelegenheid zochten in een van de vele zijstraatjes van de Rue du General de Gaulle waar tal van andere toeristen rondlopen.
Nadat we een aantal menukaarten hadden bekeken, van de talrijke restaurants die dit bolwerk rijk is, kwamen we uit economische overwegingen terecht bij L’ecurie. De inrichting verraadde dat hier zowel een Franse als Duitse invloed heerst. Aan lange tafels zaten families op de gebruikelijke manier gezellig met elkaar te eten en te praten, met als decor Mexicaans ogende schilderijen afgewisseld met die van (Hollandse) meesters en andere vergezichten en rieten kleurige lampjes aan het plafond. Franse zwierigheid met Duitse orde. Ik wil overigens wel toevoegen dat ik hier prima gegeten heb.
Maar daar gaat het niet om.
Zoeken
De hamvraag die daar in dat bijna 1000-jarig stadje bij mij naar voren kwam, was waarom gaan we nu werkelijk op vakantie? Wat zoeken we toch zo ver mogelijk van huis in omstandigheden die meestal verre van ideaal zijn, omdat ze ons uit onze comfortzone van ‘thuis’ halen? Het zijn vaak schilderachtige plekken, die warm en zonnig zijn, want het mag niet te veel lijken op het gebied waar we vandaan komen.
Dat bleek heel sterk voor mijzelf toen ik voor het eerst op Veluwevakantie ging. Ik maakte een reis van vele kilometers verwijderd van het Westland, in plaats van kassen en de zee met strand, had je daar bossen en mensen die met een vreemd dialect spraken.
Deze vakantiedag was bedoeld om mijn verjaardag te vieren, vond ik dat dan niet geslaagd? Zeker wel, maar niet omdat ik vier uur heen en weer gereden was over bergpassen, door tal van kleine Oost-Franse dorpjes. Evenmin omdat Riquewihr zo pittoresque of fotogenique is. Nee, er borrelde iets heel anders daar in mij op. Iets dat we eigenlijk overal kunnen vinden en wonder boven wonder, kan dit ook ook door ‘gewoon’ thuis te blijven.
Ik denk dat wij, mensen die hard werken voor de hypotheekbank, en erg veel verplichtingen op onze nek hebben, zo af en toe behoefte hebben aan waardering. Zeg maar, aan aandacht voor ons persoontje. En blijkbaar bevalt het om dit te doen in de vorm van een vakantie, waarbij je met elkaar erop uitgaat. Even is er geen werk, zijn er geen collega’s, even weg van het alledaagse, de sleur en en route naar aandacht voor jezelf en de mensen waarvan je houdt. Om samen iets te delen, dat we vakantie noemen, maar in feite niets anders is dan een excuus om elkaar aandacht te geven en misschien wel te verwennen op een liqueurtje bij de koffie.
Wij deden dat ook. Eigenlijk interesseert mij dat plaatsje geen moer, maar wel de aandacht die ik kreeg van haar. Al was het maar om stil te staan bij mijn toenemende ouderdom, wat we vieren als verjaardag.
Rob Vellekoop, 14 mei 2023